CÂU CHUYỆN CỦA KẺ MANG NỖI NHỤC TRUYỀN ĐỜI - TRUYỆN (TRÍCH ĐĂNG) (Tiếp theo)

…..

(Tiếp theo) 

     Sau tiếng cọt kẹt nơi cửa ra vào, căn phòng lại đen đặc lại. Lão Đán biết mụ vợ đã len lén xuống tầng dưới. Bóng tối làm dịu đi cái khối nóng sực trong lồng ngực lão. Không phải chỉ mới từ bây giờ, mà từ hồi còn là đứa trẻ nhóc, tóc vàng cháy nắng đồi, cái thân còm của thằng Đán luôn có cảm giác chỉ được an toàn mỗi khi màn đêm buông xuống. Đêm tối có nghĩa là không còn bị lũ trẻ trâu bắt nạt, mẹ nó cũng nguội cơn bực bõ bí bách và sẽ chẳng còn ai hạch sách, quát nạt nó nữa. Ngay cả mỗi khi ông bố tạt về cuối tháng, bữa cơm rượu chiều tối hình như cũng làm dịu đi cái sự cách bức cha con, nó vốn biết thừa bố nó chẳng ưa gì nó. Trong đêm tối, thằng Đán thấy mình được tự do. Khi biết rõ bố mẹ nó mệt mỏi chẳng còn để mắt đến nó là nó lủi ra khỏi nhà thật nhanh. Cái chỗ làm nó có cảm giác yên ổn chính là cái hốc tối om dưới gốc đa to cỡ cả chục người ôm, tuổi dễ đến gần trăm nơi bờ giếng thơi đầu làng. Trong bóng đêm đặc quánh, nó ngồi thu lu đầu óc lơ ngơ tận hưởng sự an toàn của đứa trẻ không mấy khi được chiều chuộng, đối xử ngang bằng giữa trang lứa. Ai cũng có thể bắt nạt được nó, chỉ cần người lớn to tiếng, nghiến răng trợn mắt, hoặc bạn bè cùng học rút ngón nắm tay lại là nó tự thấy mình thật nhỏ bé và dễ bị đập nát bét như con gián vậy. Trong những phút gian nguy ấy, phản xạ tức thời của nó là nhắm chặt mắt mũi lại, hai tay ôm cứng lấy vành tai bụng mong sao trời tối cho nhanh để nó hoà ẩn vào bóng đêm, lẩn tránh mọi người. Thường thì cứ đêm xuống là nó lỉnh ra đó, ngồi chán một mình rồi lại khẽ khàng lẩn vội vào nhà như con chuột. Lũ em nó có đứa biết có đứa không, nhưng cũng chẳng đứa nào mách mẹ làm gì. Những cuộc rúc hốc cây như thế cũng đâu có mấy thú vị. Đơn giản chỉ vì nó muốn ngồi một mình, đầu óc lan man ước ao khi thì có được chiếc quần tây màu xám như thằng Tèo con lão chủ nhiệm hợp tác, lúc lại mơ có được chiếc xe thiếu nhi Liên Xô màu xanh của thằng cu Nhớn con bà cán bộ Thuế trên huyện … Những thứ mà nó biết thừa chẳng khi nào được quyền sở hữu.  Cuộc sống lãng nhách kiểu đó chỉ bừng khởi mỗi khi đám chiếu bóng lưu động về làng. Trong đám trẻ con bu quanh mấy anh công nhân chiếu bóng, đố đứa nào thấy mặt thằng Đán. Sức mấy mà nó được diễm phúc đứng lẫn vào đó, chỉ cần vào gần là khắc có đứa nhe nanh, nắm đấm con con giơ lên dậm doạ, thậm chí có đứa còn kéo tai nó lôi ra làm nó hãi đến vãi đái. Chỗ của nó thường là ở trên cành đa, một mình nép sau tán lá rậm rạp đưa cặp mắt thèm thuồng nhìn vọng xuống phía dưới nơi đám trẻ trâu xăng xái giúp các chú "chớp bóng" dựng cột, căng tấm màn trắng, kéo dây mắc hai chiếc loa sắt lên hai cây xoan góc sân giếng. Tiếng "a lố! a lồ!" khuấy rộn lên chút âm thanh hiếm hoi nơi phố núi. Đêm xuống, phải cỡ tám chín giờ buổi chiếu mới bắt đầu. Thằng Đán biết vậy và nó tụt xuống, chạy quàng về nhà, lãnh vài cán chổi oằn người của mẹ nó về tội "bữa cơm tới mồm mà còn la tha tận đẩu tận đâu, khát cổ bỏng họng gọi cũng chẳng thấy thưa". Lùa thật nhanh mấy bát cơm nguội, lựa lúc mọi người đang mải dọn dẹp để ra bãi giếng xem phim, nó lại nhanh chân lỉnh ra gốc đa bờ giếng, leo thật nhanh lên chỗ ngồi quen thuộc, đợi buổi chiếu bắt đầu. Trong bóng tối quây trùm của cành lá, nó nửa nằm nửa ngồi giữa chạc ba, nhấm nháp cái dư vị của kẻ một mình một cõi. Mắt hướng về khoảng sáng trước mặt, nơi có tiếng ồn ào như chợ vỡ những tiếng trẻ nít nô đùa chí chóe và tiếng người lớn gọi trẻ con hoà với tiếng hai chiếc loa sắt rỉ rả, khọt khẹt lúc thì thông báo về bộ phim sắp tới giờ chiếu, lúc thông báo tin chiến sự, tin thu nộp thóc lúa nghĩa vụ, tin huy động dân công...Người nó chỉ giãn ra khi giọng chú thuyết minh đùng đục gióng lên: "Buổi chiếu sắp bắt đầu sau ít phút nữa, yêu cầu bà con và các cháu thiếu nhi trật tự, ổn định chỗ ngồi. Hôm nay đội chúng tôi phục vụ bà con bộ phim…" Từ xa, từ cái chỗ tối tăm của riêng nó, tâm trí nó cuốn theo những tối sáng nhoang nhoáng của màn ảnh phía xa. Vài ba tháng một lần, nó cùng bà con lối xóm được xem "chớp bóng" lưu động một tối. Lần nào cũng vậy, nó ẩn mình trên cành đa, ánh mắt khâm phục nhìn chăm chắm vào nơi có ngọn đèn vàng hạt đỗ bé tí, chỗ mấy người công nhân đứng máy "làm xiếc" với cái hộp có con mắt sáng loà nhả ra bao hình ảnh động đậy biết kể chuyện đời. Trong đầu óc bé tí của nó, công việc đó thật là tài giỏi và thiêng liêng, nhen nhúm mong ước nhớn lên được làm cái anh công nhân chiếu bóng lưu động. Nhà nó rồi cũng quen với cái kiểu cách mất tăm của nó mỗi khi ngoài bãi giếng có chiếu phim cho đến lúc nó lớn khỏi cái tuổi trèo cây, cởi truồng tắm sông.

       Sau nhiều bỡ ngỡ ở tuổi mới lớn, nó thôi không trốn lên cành đa xem phim nữa mà dần dà cũng đánh bạo trà trộn vào đám đông, nơi bọn trẻ cùng lứa bắt đầu vỡ tiếng như nó bắt đầu giở trò gạ gẫm gái làng hàng đêm. Nó cũng dần biết chòng ghẹo đám con gái, rình mò nhìn trộm lũ đàn bà con gái tắm giếng, tắm sông. Đêm nào có chiếu bóng ngoài bãi nó cũng biết len lách, sờ soạng vụng về bọn gái làng mới lớn, nín chịu để lũ con gái mắng nhiếc om sòm mỗi khi sán lại gần. Trong đám đông hỗn độn, đêm tối như đồng loã với chúng để lũ giai  non giở ra bao trò tai quái, chim chuột. Song cu cậu cũng đâu thấy có sự thay đổi gì về thứ bậc trong hàng trẻ trâu ngày nào. Nó luôn phải đi sau hưởng sau chúng bạn, nhằn lại những thứ bọn mạnh hơn nhè ra. Và thật ra thì trong mắt đám con gái mới lớn trong làng, cái bản mặt thằng Đán đâu có đáng chấp làm gì. Vóc người nó có to cao lên thật, nhưng vẫn bị lũ đồng môn, đồng niên coi chẳng hơn mấy đứa con nít. Có thể do cái mặt ngơ ngáo, mất khôn của nó báo hại nó chăng? Nếu nó có bạo tay lần sờ, sàm sỡ mân mó chút xíu thì đám con gái cũng chỉ coi nó như thằng nhỏ miệng chưa hết hôi mùi sữa ham vui bắt chước theo đòi bằng cái kiểu len lén hèn hạ của nó. Có đứa con gái bạo gan săn mặt còn túm chặt lấy tay nó giữ nguyên trên người coi như vớ đại được món đồ chơi hạng bét, chẳng bõ mắng mỏ làm gì. Cứ thế, thằng Đán lớn lên trong cái bầu không khí làng quê uể oải mà hưởng chút vui vẻ dư thừa của đám đàn anh đàn ang trong làng. Nếu gọi là có chút quan hệ, thì nó chỉ thật sự thấy mình có giá mỗi khi đội chiếu bóng về làng. Nó im lặng, lân la quanh chiếc xe bò kéo của đội, dè dặt ghé tay mắc dây, trồng cột với mấy anh thợ máy chiếu và há hốc mồm nghe mấy anh trêu ghẹo gái làng mình. Hình như cũng quen với cung cách của nó mà mỗi khi về làng nó chiếu phim, hôm nào không thấy cái mặt nó đâu là đám chiếu bóng lưu động lại ngóng trước ngó sau. Nó như chân "điếu đóm" tự nguyện cùng đám trai làng quanh quẩn bên mấy cái máy chiếu tróc sơn của đội. Bác già làm máy nổ còn đặt cho nó cái tên ngồ ngộ "cái củ bugi nguội " mỗi khi thấy nó có mặt săng sái giúp bác thùng nước giếng đổ thêm vào hộp nước làm mát của chiếc máy nổ dã chiến, lúc chạy cứ rung lên sần sật. Hoặc quanh quẩn bên tay thuyết minh nghe hóng chuyện "Tam quốc", chờ bữa cơm chiều trước buổi chiếu của đám thợ được dọn ra bên gốc đa làng. Người làng và đám thanh niên sau này chẳng mấy ai ngạc nhiên khi học xong lớp bảy, ở nhà được hơn hai năm theo sau đít trâu "tay vặt, tay diệt" thằng Đán được bố nó nhờ người quen trên tỉnh xin cho đi thoát ly, làm một chân công nhân đội chiếu bóng lưu động huyện bên. Nhờ vậy mà nó biến dạng khỏi mắt người làng. Đám bạn cùng lứa với nó cũng quên dần cái dáng lui khui lòng khòng hèn kém thường ngày của thằng Đán. Khi chiến tranh phá hoại mở rộng, đám bạn trẻ trâu của gã có khối người khoác ba lô ra chiến trường. Còn gã, nhờ tài chạy chọt của họ hàng, nghiễm nhiên ở lại hậu phương ngày này qua ngày khác rong ruổi khắp các làng xa, xã gần bên huyện bạn. Chiến tranh và chiến trường có vẻ như chừa gã lại. Hình như cũng vì vậy mà người ta thấy rất ít khi nó về thăm nhà. Nếu có về, thì tối sậm mặt người họ mới thấy bóng nó, mà rồi sớm hôm sau, chưa nhìn rõ mặt người lại hối hả đi ngay. Người ta bảo nhà nó không muốn để làng xóm móc mói vì sao nó được ưu tiên không phải nhập ngũ trong thời buổi bom đạn ầm ào cuốn hút sức trẻ. Song cũng có tiếng đồn thổi dai dẳng rằng, gia đình thằng Đán lý lịch có chút vết nhọ gì đó nên nó có xung phong tình nguyện đi bộ đội cũng chắc gì được đi. Ông bố nó ngày càng thưa đi về, khuôn mặt lúc nào cũng đượm chút u uất. Những chuyện vậy cứ như chút gió xào xạc trên ngọn đa đầu làng, giữa chốn xóm núi hiu hắt rồi cũng mau chóng nhòe đi. Thời chiến mà, ai dỗi hơi theo mãi mấy cái chuyện của ông nọ bà kia?

*

*    *

(Còn nữa)