MỘT HÌNH THỨC DIỄN XƯỚNG DÂN GIAN ĐƯỢC ĐỀ NGHỊ XÂY DỰNG HỒ SƠ TRÌNH UNESSCO CÔNG NHẬN LÀ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ.

...."Thực hiện chủ trương của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch về kiểm kê, lập hồ sơ trình Chính phủ công nhận Nghi lễ Chầu văn của người Việt là di sản Văn hoá phi vật thể quốc gia và trình tổ chức UNESCO Thế giới công nhận Nghi lễ Chầu văn là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại; Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Hà Nội đã ban hành kế hoạch triển khai số 2356 KH/SVHTTDL- QVH ngày 31/07/2013 để tổ chức Liên hoan Nghi lễ Chầu văn Hà Nội lần thứ nhất năm 2013." (Trúc Diệp- Báo Dân trí điện tử. Thứ Ba, 24/09/2013)

“XUÂN THU NHỊ KỲ” – NHỮNG KHUÔN MẶT VÀO HỘI.

Trong sâu thẳm của ký ức cộng đồng, lễ hội luôn chiếm vị trí hết sức sâu đậm. Gắn với các lễ nghi tôn giáo tín ngưỡng, lễ hội dân gian như nguồn nước tươi mát tắm tưới cho khát vọng cộng đồng thể hiện ước mơ thống đoạt số phận, thâu tóm quyền lực siêu nhiên của cư dân mọi nền văn hóa. Có vẻ, trong những màn diễn xướng dân gian hoành tráng cuốn hút cả trăm, cả  ngàn vạn con người ấy sức lan tỏa không chỉ riêng đối với từng cá nhân mà luôn là sự cố kết cộng đồng bền chặt những lễ nghi, tập tục  và cả niềm hoan ca giải thoát. Những nguồn lực lớn lao ấy lại xuất phát từ thôi thúc mùa vụ, mang theo hơi thở, sắc thái sinh sôi nảy nở và tích tụ năng lượng tự nhiên khiến màu sắc lễ hội luôn tràn ngập sự thăng hoa, lung linh huyền ảo niềm tin tâm linh tín ngưỡng. Trong không gian dân dã mà sang trọng, con người – chủ nhân đồng thời là tác giả thật sự của ngọn nguồn lễ hội bộc lộ chân thật mọi cảm súc đời thường. Chẳng thế, dân gian có câu “Xuân Thu nhị kỳ” để đánh dấu hai mùa lễ hội thường niên. Tâm thế, cảm xúc hội hè tràn ngập nhà nhà, người người. Vùng quê thường khi tĩnh tại vào mùa lễ hội sôi động và cuốn hút khó cưỡng.

LỄ HỘI ĐÌNH CHÙA DƯỠNG THÁI XÃ PHÚC THÀNH, HUYỆN KIM THÀNH TỈNH HẢI DƯƠNG

           Vào thế kỷ 18, 19 làng Dưỡng Thái còn thuộc tổng Bất Nạo, huyện Kim Thành, trấn Hải Dương. Sau cách mạng tháng 8/1945 thôn Dưỡng Thái thuộc xã Phúc Thành, Hải Dương. Xã Phúc Thành nằm ở phía Bắc huyện Kim Thành, có hai thôn là Dưỡng Thái và An Thái. Nghị định số 57/NĐ-CP ngày 07/10/1995 của Thủ tướng Chính phủ tách thôn An Thái và một phần xóm 3 thôn Dưỡng Thái thành lập Thị trấn Phú Thái. Phần còn lại của thôn Dưỡng Thái là xã Phúc Thành ngày nay. Xã Phúc Thành nằm bên đường Quốc lộ 5 tuyến Hà Nội - Hải phòng, có vị trí chiến lược  hết sức quan trọng cho giao thương, kinh tế và phát triển văn hóa, du lịch. Phía Bắc, giáp sông Kinh Môn nhìn về phía đỉnh An Phụ nơi thờ An Sinh Vương Trần Liễu. Phía Nam giáp với xã Kim Anh. Phía Đông giáp thị trấn Phú Thái và sông Kinh Môn. Phía Tây giáp với xã Kim Xuyên. Xã Phúc Thành có cụm di tích lịch sử quốc gia là Đình - Chùa Dưỡng Thái, là một trong số ít các di tích bao gồm cả đình và chùa (toàn tỉnh chỉ có 11 di tích đình - chùa là DTLSQG)^([1])cùng được công nhận là di tích lịch sử quốc gia theo Quyết định số 1568 QĐ/BT ngày 20-4-1995. Đình - Chùa Dưỡng Thái còn có vị trí mở đầu tuyến các di tích quan trọng trong tiểu vùng Kim Thành - Kinh Môn với một loạt di tích quan trọng, có ý nghĩa vùng văn hóa trọng điểm của tỉnh Hải Dương như Đình Huề Trì, khu di tích An Phụ - Tượng đài Trần Hưng Đạo, động Kính Chủ…Đó là những địa danh quá quen thuộc đối với khách thập phương và xứng đáng  được coi là một trong những tài nguyên du lịch của tỉnh.

         

LỄ HỘI ĐÌNH NGỌC UYÊN

        Đình Ngọc Uyên thuộc Phường Ngọc Châu, thành phố Hải Dương. Ngôi đình xưa đẹp đến mức bia "Ngọc đình bi ký" được lưu giữ trong Đình làng Ngọc Uyên mô tả với rất nhiều mỹ tự:

          …."Ngôi đình ở phía đông thành Phượng, đó chính là Đình Ngọc Uyên. Bao quanh đình hai bên tả hữu là sông Thái Bình. Xa xa cảnh đẹp thu vào tầm mắt là án Ngọc Lặc cao chót vót. Phía trước giao lưu chảy xiết với sông Lục Đầu. Phía sau cây cối tươi tốt xum xuê. Nổi gần đẹp mắt đó là điền Triều (ruộng Triều). Trên dưới phì nhiêu tươi tốt. Nghìn cây cổ thụ râm mát là nơi chim chóc tụ hội véo von. Đường rộng thênh thang, ngựa xe qua lại tấp nập. Ngôi đình quả là một danh lam thắng cảnh vậy"…

          Làng Ngọc Uyên (玉淵)(tên Nôm là làng Đũi) xưa còn một ngôi văn chỉ cạnh đình Ngọc Uyên bây giờ. "Từ chỉ bi ký" - Bia ghi công đức của Hội tư văn bản xã có bài minh chép hai câu như sau:^([1])

清 林 勝 地 第 一 玉 淵

文 風 初 振 逃 脈 永 傳

人 才 世 出 科 甲 步 聯

碑 成 之 後 福 享 憶 年

          Phiên âm như sau:

          Minh viết:

          Thanh Lâm thắng địa đệ nhất Ngọc Uyên.

          Văn phong sơ chấn đạo mạch vĩnh truyền

          Nhân tài thế xuất khoa giáp bộ niên

          Bi thành chi hậu phúc hưởng ức niên

          Dịch nghĩa rằng:

          Đất Ngọc Uyên là nơi thắng cảnh đẹp nhất huyện Thanh Lâm

          Văn hóa phong tục thuần hậu nổi tiếng mạch đất mãi lưu truyền

          Nhân tài xuất thế qua các khoa giáp đều kế tiếp nhau đỗ đạt

          Ghi lại trên bia để muôn đời, phúc hưởng ngàn năm.

….