THÊM MỘT LẦN TRỞ LẠI "HUẾ XƯA"

         Nói là trở lại, với một vùng đất vương triều như cố đô Huế cũng chỉ là một thói quen của cách nói, cách cảm nhận; nhất là với một cá nhân khi tới Huế chỉ với một động cơ thường tình...ghé Huế chơi, nhân một chuyến đi. Vậy thôi! Là một kẻ vãng du, cái cảm nhận của người đi để biết, để ngắm xem vốn hời hợt, suy nghĩ cảm nhận chỉ là "khách nhân". Nói là trở lại cũng bởi vì ngay từ những năm tám mươi, chín mươi của thế kỷ trước đã từng có những chuyến đi tiếp cận vùng đất này hoặc do công việc, hoặc do có dịp theo các đoàn du lịch, tham quan, hội họp...v..v..trước đây nên mọi cảm nhận thu được cũng chỉ thấy lớp vỏ ngoài, những cảm quan vội vã va đập rồi lại dễ dàng trôi qua trong kí ức. Vậy nên, cái có được cũng chỉ nên cho là sơ khái, thấy được biết được cũng chỉ như một thoáng bất chợt bắt lấy hình ảnh ngoại quan...Không dưới hơn chục lần, tôi có dịp đến Huế với tâm thế như vậy. Chỉ khác nhau ở mỗi điểm là ở mỗi dịp đến Huế, tuổi mỗi lúc lại cao hơn lần trước, mà lần này lại là ở tuổi "xưa nay hiếm". Tuổi ngoài bảy mươi rồi không dám nói là già, nhưng cũng không có lại được cảm giác háo hức, tìm kiếm như xưa...

          Cái tôi thấy ở Huế lần này cũng nằm trong bối cảnh xã hội vừa trải qua những tháng ngày chật hẹp, phập phồng dịch bệnh COVID. Không phải khung cảnh của một miền đất hội hè, náo nức người thập phương qua lại chiêm ngưỡng như những năm tháng trước đây, khi người đến vùng đất cổ kính này tìm hiểu về một chốn kinh kì u ẩn in dấu một trăm bốn mươi ba năm (143 năm) trị vì của vương triều nhà Nguyễn xưa cũ. Gặp lại Huế lần này dù không có bầu không khí trầm mặc, đượm mùi hương khói cung đình như năm nào, nhưng cũng không hẳn đã sôi động, vội vã như Hà nội, Sài gòn...Đây đó, ngoài không gian kiến trúc cung đình, những căn nhà đô thị cũ đã bắt đầu thấp thoáng những công trình kiến trúc đồ sộ nhiều tầng của những khách sạn, nhà hàng, chung cư, những building cao cấp sang trọng; những khu giải trí, chăm sóc sức khỏe cao cấp.... Đường phố cũng tấp nập, vội vã người xe hơn cả chục năm trước rất nhiều. Đêm xuống âm thanh đường phố cũng ồn ã hơn, đèn màu xen trộn đây đó mời gọi...Người Huế nay cũng chuyển động mau mắn hơn, giới trẻ cũng ra đường nhiều hơn nơi những công viên, không gian giải trí nhộn nhịp. Cầu đi bộ bằng Gỗ Lim (đường đi bộ trên sông Hương) mới hoạt động gần đây tấp nập người đi dạo ngay từ cuối chiều, khi màn đêm buông xuống đèn màu chuyển sắc lấp lánh mời gọi, hợp với màu sắc lung linh huyền ảo từ phía cầu Tràng tiền hắt lên như phát sáng một nét mới hiện đại cho "Huế xưa". Những di tích, thắng cảnh mở cửa đón du khách sau dịch giã vẫn cuốn hút khách thăm viếng, nhưng màu sắc sơn son thếp vàng nghiêm cẩn không còn là cảnh sắc chủ đạo của cố đô xưa nữa. Người Huế, nhất là giới trẻ, người trung tuổi nay ra đường nhiều hơn, ngoài chuyện làm ăn còn rèn luyện sức khỏe với hàng chuỗi những dòng xe đạp địa hình, thể thao tập tành sáng chiều, với nhấp nhô bóng dáng người tập luyện dưỡng sinh, đi bộ ven bờ sông Hương, quanh các đường tản bộ công viên, bãi tập...Nhưng không gian riêng của các gia đình phố thị ở Huế vẫn giữ bền lối sống nền nã, nhẹ nhàng. Bên cạnh những nhà vườn rợp bóng cây xanh, những biệt thự mang dấu ấn kiến trúc Pháp vẻ tĩnh lặng vẫn lộ rõ bản chất Huế nguyên sinh. Những Chùa Thiên Mụ, những công trình kiến trúc Pháp, Trung tâm nghệ thuật Điềm Phùng Thị với những cấu trúc, khối hình biến ảo, Không gian lưu niệm Lê Bá Đảng với ton sắc màu, đường nét siêu thực, u ẩn..vẫn tượng trưng cho một bầu không khí rất "Huế thương" gần gũi. Những con thuyền trôi nhẹ như lá rơi trên mặt sông Hương vẫn thẽ thọt giọng ca Huế bay xa theo gió. Vẫn đi lại nhẹ nhàng, vẫn khép nép khuôn phép, vẫn phảng phất lối sống dung dị...Bước chân vào những nhà hàng, không khí ăn uống chậm rãi, cảnh vẻ cùng ẩm thực rất Huế vẫn nguyên đó, không chút ồn ào nhậu nhẹt. Và điều đó khiến thực khách yên tâm thả mình vào không gian rất riêng, rất Huế, rất nhà vườn. Người từ phương xa tới Huế dù ít dù nhiều vẫn nhận ra phong cách Huế trong ứng xử, giao tiếp...Tuy biết rằng, còn nhiều năm nữa chúng ta mới tiếp cận thực sự được với không gian hội nhập quốc tế, nhưng cũng mừng rằng phong cách văn hóa vùng miền dất Việt nay đã biết cách hòa hợp. Rất nhiều những ví dụ về sự tồn tại kiến trúc cổ trong lòng không gian kiến trúc hiện đại không những không bị mờ nhòa mà còn được tỏa sáng thu hút như Pari - "thủ đô ánh sáng" của nước Pháp với những điện Elyse, Nhà thờ Đức Bà Pari, tháp Eiffel, Bảo tàng nghệ thuật Louvre, cung điện Versailles, Khải hoàn môn. quảng trường Concorde...; Italia với Đấu trường La mã (đấu trường Colosseum), đền Pantheon, sòng bài Casino di Venezia, cung điện Doge’s Palace ở Venice...; Ai cập với Đền Mortuary, các Kim tự tháp Ai cập, Đền cổ Luxor, Tượng Nhân sư (Tượng Great Sphinx), quảng trường Hypostyle củaKhu di tích tôn giáo cổ Karmak...; nước Nga với Bảo tàng Hermitage, Quảng trường đỏ, Nhà thờ Hồi giáo Kul-Sharif, Cung điện Mùa Hè Peterhof, Nhà thờ Chúa cứu thế, Cung điện Mùa Đông, Nhà thờ Thánh Basil, Điện Kremli...;Trung quốc với Vạn lý trường thành, Lăng Mộ Tần Thủy Hoàng, Quảng trường Thiên An Môn, Tử Cấm Thành, Di Hòa Viên...v..v và v..v...Không dám so sánh đặt để các kiến trúc cổ của Kinh thành Huế - mà cũng không thể so kè - với những công trình kỳ vĩ cấp quốc tế như của các quốc gia ở đỉnh cao văn minh nhân loại kể trên. Nhưng kể đến điều đó để thấy rằng, chúng ta cần bắt chước họ ở cách nhìn tầm vóc quốc gia để cho tương lai của cố đô Huế theo được mạch bảo tồn, gìn giữ và phát triển như vậy...

          Đôi dòng phiếm bàn về một cảm quan chốc lát khi trở lại vùng đất cổ kính, xinh đẹp như Huế. Hãy giữ gìn để ký ức không mờ nhòa trước nhịp sống đương đại và toàn tâm hướng đến tương lai phát triển...

Hải dương, 01/06/2022