(Kỳ 8)
(Tiếp theo kỳ trước)
...Rời phố núi khi vừa mười tám tuổi?!
Câu chuyện như gió đổi mùa ùa ập đến quá nhanh ngoài cả sức tưởng tượng của
thằng Đán.
Sự biến đổi nhanh chóng ấy quả có làm cho thằng Đán ngợp cả người
hàng tháng trời khi mới thoạt rời nhà "đi thoát ly". Gã bây giờ oách
lắm nhé. Bộ dạng ngó ra hình ra nét hẳn. Đi công nhân, có nghĩa là ngày có hai
bữa ăn chắc bụng với tiêu chuẩn mười tám ký gạo mỗi tháng. Là có lương tháng
hẳn hoi, những hai mươi bốn đồng bạc cùng tiêu chuẩn một năm hai bộ quần áo bảo
hộ lao động. Một cái "túi dết" đeo chéo vai đủ đựng cuốn sổ tay, cây
bút máy Trường Sơn đen, tấm vải nhựa xanh nhạt và cây đèn pin Trung Quốc mạ kền
sáng loáng. Trước mắt, gã mới chỉ làm cái anh thợ học việc. Mà học việc cũng
đồng nghĩa với cái vai phu phen bốc vác, xăng xái dẹp người lớn trẻ con, chăng
dây dọn bãi giữ trật tự trong buổi chiếu. Đội của gã có sáu người, gồm bốn
thằng trai đinh dưới quyền điều khiển của hai thợ máy chiếu trung tuổi. Là
người được tuyển vào đội muộn nhất, lại không được đào tạo gì, có mong được làm
thợ máy nổ, máy chiếu hay thuyết minh cũng còn sơi mới tới lượt gã. Cái vai của
thằng Đán được giao gắn với chiếc xe bò kéo chuyên chở toàn bộ cơ ngơi lưu động
của đội. Cũng lỉnh kỉnh ra phết. Hai bộ máy chiếu, chiếc máy nổ công suất nhỏ
bảy mã lực Liên Xô nặng trịch, bộ màn ảnh bằng vải một mặt trắng một mặt xanh
tím than, chung quanh viền vải xanh to tổ bố cỡ tám chiếc chiếu đại ghép lại
luồn hai đầu hai ống tre lên nước bóng láng. Non chục gọng tre căng cột, vài
cuộn dây chão, chiếc tăng âm màu đen Hung - ga - ri có nắp đậy như chiếc va li
quân sự cộng với đôi loa nén miệng bằng chiếc rổ cái vớt bèo trông có hơi móp
méo nhưng khi phát ra thì to mồm. Vài thứ nồi niêu xoong chảo, xô chậu, chiếc
ruột tượng đựng hơn chục bò gạo để nấu nướng xì xụp vài ba ngày một đợt đi xã.
Và không thể thiếu ít thì hơn chục, nhiều thì hai, ba chục chiếc hộp đựng phim,
vỏ hộp màu trắng trong chứa những cuộn phim đen quánh nặng trịch mà mỗi khi mở
nắp ra lại tỏa ra mùi hăng hắc, cay cay như mùi mấy viên băng phiến gã thấy trên
mẹt hàng của các mẹ hàng xén phố huyện.
Buổi đi làm chiếu bóng lưu động đầu tiên
trong đời bên chiếc xe bò kéo đối với thằng Đán là một dấu ấn đến già nó không
sao quên được. Nhận chiếc xe kéo bánh hơi, tròng con bò cái già vào đôi càng,
gã lên đường trong tâm trạng lâng lâng đến ngộp thở khiến anh Thông
"béo" thợ máy nổ khi nhìn thấy bộ dạng nó cũng tò mò không hiểu "thằng
khỉ nhách" này hôm nay có "ấm đầu" không? Mắt nó mọng lên như
chỉ chực khóc, quần áo chĩnh chiện. Cái mũ mềm cỏ úa bạc màu xin được của ông
chú họ xa là sĩ quan hậu cần chuyển ngành, đội xếch nghiêng có chút điệu đà
khiến cái vẻ ngoài làng nhàng của gã chững chạc hẳn. Tay nhăm nhăm chiếc roi
tre cong và dài như chiếc cần câu cá rô, đầu buộc vài dải vải xanh đỏ, hắn lên
đường long trọng như người ra mặt trận. Ngất ngưởng nằm trên mấy chiếc thùng
đựng máy chiếu, sau cả chục phút ngạc nhiên về nó, anh Thông "béo"
thản nhiên úp cái nón lên mặt ngủ gà gật, mặc nó cứng người tay hua roi tre đi
cạnh càng xe "vặt, diệt" chị bò cái lững thững bước một cách lười
biếng trên đường. Mới đầu giờ chiều, cái nắng chênh gắt trên đầu như nóng thêm
mỗi lúc trên con đường rải đá liên huyện rung lên khi có đám xe quân sự ào qua.
Cái thì chở đạn, chiếc thì kéo theo súng cao xạ, súng thượng liên cài đầy cành
lá ngụy trang ngóc mũi lên trời. Cũng có những chiếc chở toàn lính trẻ, áo mũ
mới toanh vụt đi như cơn lốc hắt lại đám bụi mù mịt trắng xóa lên đầu lên cổ
thằng Đán. Nó lững thững đi bên con bò cái, đầu óc phiêu diêu phởn chí. Đôi dép
cao su đen tám quai dưới chân nó mới coong, đầu giờ còn nhún nhảy sau một hai
tiếng đã thấy nằng nặng. Bất chợt trên không trung có tiếng rít căng nghe như
xé vải, anh Thông "béo" nhanh như sóc nhảy xuống, miệng hét thằng Đán
"Dẹp ngay xe vào bụi tre bên đường kia, muốn vỡ gáo à?". Thằng Đán
quýnh quáng hối hả kéo căng sợi dây mũi, con bò ậm ạch kéo theo cái xe dạt sang
vệ đường. Chưa kịp thấy điều gì sẽ xảy ra, thằng Đán quăng đại người sụp xuống
đoạn mương cạn. Trên đầu, tốp máy bay "thần sấm" vọt qua, chứng tỏ
chúng chẳng thừa hơi mà nhòm ngó chiếc xe bò trên đường. Thế nhưng mặt thằng
Đán thì xanh ngoét, miệng méo xệch như mếu, ánh mắt thất thần lạc dại hẳn đi.
Bợp tai nó một cái, anh Thông béo mắng nó: "Cái thằng này trông vậy mà
nhát gan quá thỏ đế. Đã vãi cứt đái ra quần chưa con?! Sao mà trông mày thảm
hại thế! Mày kém thua hơn cả con bò cái này. Trông thử nó xem, nó có đến nỗi nát
nhũn như mày không?"
Quả thật trông con bò cái vẫn vênh váo
như chẳng có biểu hiện hãi sợ dao động gì. Trông nó thật lười biếng nhàn tản,
mõm dũi giựt đám cỏ ven đường, hàm trệu trạo nhai lơ đãng như chẳng có gì đáng
phải quan tâm. Thậm chí, nó còn nghênh ngang dạng đại đôi chân sau, xả ra một
bãi đái có đến một xô tôn Liên Xô chứa mới hết. Thằng Đán vẫn còn chưa hết tim
đập, chân run. Tay roi rung bần bật. Trong đôi ống quần bộ bảo hộ bê bết bùn
đất, hai đầu gối gã cũng rung theo như không sao giữ yên được. Cặp mắt thất
thần sụm xuống nhìn anh Thông với vẻ khẩn khoản thảm hại của người biết lỗi,
thoạt nhìn cũng biết gã còn chưa qua được cơn sợ hú hồn. Ở nhà, chẳng khi nào
nó được mắt thấy tai nghe máy bay Mỹ bay thấp và rú rít to như thế. Phố núi nhà
nó như nắm xôi bé tẹo trên đường bay rút ra biển của đám giặc lái, chẳng bõ bèn
gì cho lũ máy bay để ý. Song bên này lại là một bầu trời khác. Trời cao xanh
ngăn ngắt. Ba bề bốn bên những sông nước cầu cống phà đò, đất đai phẳng lì trải
rộng ngút mắt, đến cái búi tre vệ đê trông có vẻ cũng "tầm cỡ" hơn ở quê
nhà gã. Ruộng đất rặt một màu nâu phù sa nhìn đến sướng con mắt. Chả bù cho mấy
mảnh ruộng trông như bị băm vụn ở quê gã, rặt một thứ đất đá lổn nhổn gan gà.
Nơi đây bờ xôi ruộng mật, cây cỏ trông cũng mướt lá như khoe. Song cũng thật
đáng sợ mỗi khi có máy bay Mỹ quần đảo trên trời. Không biết dúi dụi vào đâu
cả, lúc nào cũng thấy như phơi lộ thân xác giữa đồng, giá trong đám máy bay có
thằng nào chơi ngang xà thấp xuống, không khéo sức gió cuốn theo dám lột hết áo
sống đám người bé nhỏ dưới đồng chứ chả chơi. Ấy vậy mà ở đây mọi người cứ bình
chân như vại. Gấp gáp thì trú xuống hầm phòng không nhan nhản bên đường cái
hoặc bờ đê. Thư thả thì nép tạm dưới những bụi tre chắn sóng kết dày, hoặc đơn
giản hơn có thể nằm ép xuống ngay cạnh bờ ruộng. Dân núi như hắn xuống đồng
bằng cứ như cá phơi mình trên thớt, hãi lắm. Mãi cho đến khi cùng chiếc xe bò
tiếp tục rong ruổi lên đường, trống ngực thằng Đán mới thấy dịu dần lại. Nó xấu
hổ ngượng ngập, thèm muốn trước cái dáng phong trần của anh Thông. Ngoái ngược nhìn
lại phía sau, dưới vành nón đậy ngang mặt, tiếng ngáy vô tư của anh ấy nghe lại
đã vo vo đều đều. Sướng thế. Hình như đám "thần sấm" vừa rồi chẳng là
cái thá gì đối với sự gan góc của anh ấy cả. Đêm qua, sau buổi họp nhanh của đội
trưởng Thành, tướng Thông cùng đám trẻ chúi đầu chúi cổ chơi "tú" bôi
râu dễ đến quá nửa đêm. Thằng Đán tuy không dám mon men chầu rìa bên chiếu như
mọi lần, song nghĩ đến chuyến đi ngày mai cũng không ngủ được. Thế mà, chuyến
đi xã đầu tiên này của gã lại phải bữa hồn xiêu phách lạc đến thế. Cho đến tận sau
này, mỗi khi nhớ đến nỗi sợ hãi bom đạn ấy, gã lại giật mình. Nỗi sợ cứ như một
ám ảnh tiền định lẵng nhẵng bám theo hắn suốt đời, kể cả những lúc phải đối đầu
với những thay đổi bất thường trong cuộc sống.
*
* *
(Mời xem tiếp kỳ sau)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét